لابراتوار علوم

وب نوشت ‌های دانش آموز سال دوم تجربی

لابراتوار علوم

وب نوشت ‌های دانش آموز سال دوم تجربی

مجله 'ساینس' برترین دستاوردهای علمی سال را معرفی کرد

 

مجله

در سالی که شاهد جدال های تند بر سر نظریه "آفرینش هوشمند" بود، تحقیقات مربوط به نحوه تکامل موجودات زنده، مهم ترین دستاورد علمی سال 2005 معرفی شده است.مجله معتبر "ساینس" که در آمریکا چاپ می شود در پایان هر سال فهرست 10 پیشرفت علمی عمده 12 ماه گذشته را معرفی می کند.رتبه اول در سال جاری به طور مشترک به چندین مطالعه که ساز و کار ظریف تکامل را روشن می کند اعطا شده است.این خبر همان هفته ای اعلام می شود که دادگاهی در ایالت پنسیلوانیای آمریکا تدریس نظریه موسوم به "آفرینش هوشمند" در کنار نظریه تکامل در کلاس های زیست شناسی را ممنوع کرد. طرفداران این نظریه معتقدند که بسیاری از خصوصیات جهان و موجودات زنده پیچیده تر از آن است که ناشی از روند انتخاب طبیعی، چنانکه در نظریه داروین تشریح شده است، باشد.این "نظریه" در عوض می گوید که حیات باید توسط یک نیروی ماورای طبیعی بی نهایت هوشمند طراحی و خلق شده باشد.مطالعاتی که نشریه "ساینس" به آنها عنوان "پیشرفت های سال" اعطا کرد شامل تعیین آرایش ژنتیکی شامپانزه؛ بازآفرینی ویروس آنفلوآنزای مرگبار سال 1918 در آزمایشگاه؛ و مطالعه پرندگان "تاج سیاه" (Blackcap) اروپایی است که نشان داد چگونه دو جمعیت مختلف یک حیوان می توانند به دو گونه مجزا بدل شوند.

شایستگی علمی

کالین نورمن، دبیر خبری مجله ساینس، گفت که این انتخاب صرفا بر اساس شایستگی و ارزش علمی، نه نبرد بر سرآقای نورمن گفت او امیدوار است این انتخاب حامل این پیغام برای دانشمندان و مردم باشد که: "تکامل چیزی نیست که دانشمندان تنها به خاطر علاقه شخصی مطالعه می کنند، بلکه تبعات خیلی مهمی برای سلامت عمومی و همچنین درک ما از هویت انسان در بردارد."ساینس می نویسد برای مثال، با مطالعه تفاوت ها میان نقشه ژنتیکی (ژنوم) انسان و شامپانزه، دانشمندان ممکن است بتوانند بر ریشه ژنتیکی بسیاری از بیماری ها انگشت بگذارند و مطالعه رفتار ویروس آنفلوآنزای 1918 می تواند به مبارزه با اپیدمی بعدی آنفلوآنزای مرغی کمک کند. "آفرینش هوشمند" انجام شده است.

پیشتازان فضا

رتبه دوم این فهرست پیشرفت های کاوشگران روبوتیک در فضا به خصوص کاوشگر "هویگنز" که روز 14 ژانویه بر تایتان، از اقمار کیوان، فرود آمد را مورد توجه قرار می دهد.  تایتان دورترین جرم آسمانی است که انسان بر آن یک کاوشگر فرود می آورد. این پروژه موفقیتی بزرگ برای آژانس فضایی اروپا به حساب می آید. هویگنز سوار بر فضاپیمای آمریکایی کاسینی به مدار کیوان منتقل و از آنجا به سوی تایتان پرتاب شد.اطلاعاتی که هویگنز هنگام عبور از جو غلیط تایتان و فرود بر سطح آن تهیه کرد شرایط حاکم بر کره ای که احتمالا به دوران کودکی زمین در 6/4 میلیارد سال قبل شباهت دارد را روشن می کند.دانشمندان می گویند احتمال دارد برخی از کنش ها و واکنش های شیمیایی که زمینه را برای ظهور حیات در زمین فراهم کرد اکنون در تایتان درحال وقوع باشد.

پیشرفت های علمی منتخب ساینس برای سال 2005

برنده: تکامل در عمل - شناسایی نحوه آرایش ژن های شامپانزه و انجام مشاهدات دقیق و پرزحمت، که ظرایف نحوه تکامل موجودات را روش می کند.

یورش سیاره ای - کاوشگر اروپایی هویگنز در ماه ژانویه بر سطح تایتان از اقمار کیوان فرود آمد. ناوگان دیگری از کاوشگرهای فضایی شامل "دیپ ایمپکت" (Deep Impact) ناسا، که حفره ای در یک دنباله دار ایجاد کرد نیز مشترکا در رتبه دوم قرار گرفته اند.

فصل شکوفه ها - زیست شناسان ملکولی چند سرنخ ملکولی که عامل شکوفایی گل های رنگارنگ در فصل بهار است را شناسایی کردند.

ستارگان نوترونی - تلسکوپ های زمینی و فضایی به درک علل پدیده های واقع شده در ستاره های نوترونی کمک کردند؛ ستاره های نوترونی اجرامی به کوچکی شهرهای زمینی با چگالی بسیار بالا هستند.

اختلالات مغزی - محققان به سرنخ هایی درباره ماهیت و علل اختلالات مغزی همچون اسکیزوفرنی، دیسلکسیا (خوانش پریشی) و بیماری تورت دست یافتند.

زمین پیچیده - مقایسه سنگ های زمینی و فضایی دانشمندان را واداشت نظریه های قدیمی درباره چگونگی تشکیل زمین را کنار بگذارند.

پرتره پروتئینی - دانشمندان موفق به مشاهده بسیار دقیق و بی سابقه ساختمان ملکولی یک "کانال پتاسیمی ولتاژ گیر" (شامل مجموعه وسیعی از پروتئین های غشایی) شدند.

تغییر جوی - ارائه شواهد تازه دال بر تاثیر فعالیت های انسانی بر گرمایش زمین.

زیست شناسی سیستم ها - زیست شناسان ملکولی برای درک رفتار سیستم های پیچیده به تکنیک های مهندسی متوسل شدند.

توافق بر سر محل ساخت آیتر - بالاخره پس از 18 ماه جنجال، قرار شد راکتور حرارتی بین المللی (آیتر) با بودجه 12 میلیارد دلاری در شهر کاراش فرانسه ساخته شود.

سعی کنید خواب کافی داشته باشید!

 

خواب

متخصصان شش دلیل مهم برای ضرورت خواب خوب دارند. اگر کم خواب هستید ، احتمالا مشکلاتی وجود دارد که باید به رفع آن بپردازید. «هلث دی» ، نتایج یک مطالعه را در زمینه دلائل ضرورت خواب کافی به صورت زیر ارائه می کند:
- کمک به یاد آوری : خواب به قوه یادگیری و حافظه کمک می کند. در حال خواب مغز اطلاعات جدید را به حافظه می سپارد تا از طریق فرآیندی به نام تقویت حافظه بیاد آورده شود.
- برای لاغر ماندن: کم خوابی مزمن ممکن است با تاثیر بر راهی که بدن کربوهیدرات ها را فرآیند و ذخیره می کند ، و با تغییر سطوح هورمون هایی که اشتها را کنترل می کنند ، باعث اضافه وزن شود.
- سالم ماندن: اگر طی شب خواب کافی نداشته باشید احتمال بیشتری وجود دارد که در طول روز خواب آلود باشید که این هم خطر افتادن و اشتباهاتی مانند تصادفات رانندگی و خطای کار راافزایش می دهد.
- شاد ماندن: کمبود خواب می تواند منجر به کج خلقی ، بی حوصلگی ، مشکل در تمرکز ، و بداخلاقی شود. همچنین باعث خستگی و مانع انجام فعالیت هایی می شود که از آن لذت می برید.
- حفظ سلامت قلب: تحقیقات نشان میدهد که بین اختلالات جدی خواب و هایپرتنشن (فشار خون بالا) ، افزایش سطوح هورمون استرس ، و بی نظمی ضربان قلب ارتباط وجود دارد.
- حفظ توان بدنی: کمبود خواب سیستم ایمنی را تضعیف می کند .

شکلات ممکن است به کاهش بیماری های قلبی کمک کند

 

شکلات

دانشوران به شواهد گسترده تری در این مورد که شکلات ممکن است خطر بیماری های جدی قلبی را کاهش دهد، دست یافته اند.به گفته آنها، خوردن کمی شکلات در روز می تواند سخت شدن و تنگ شدن شریان ها را در افراد سیگاری به تعویق بیاندازد.کشیدن سیگار یه سلول های دیواره شریان ها و همچنین پلاکت ها که وظیفه انعقاد خود را به عهده دارند، آسیب می رساند.این تحقیق توسط دانشگاه زوریخ انجام شده است. محققین بیمارستان این دانشگاه، تاثیر شکلات تیره (با 74 درصد کاکائو) و شکلات سفید را بر روانی گردش خون در شریان های 20 مرد سیگاری مقایسه کردند. این افراد 40 گرم شکلات خوردند اما قبل از آن از آنها خواسته شده بود به مدت 24 ساعت از خوردن مواد غذایی مثل پیاز، سیب، کلم و مواد کاکائو دار پرهیز کنند.بعد از دو ساعت مشخص شد که شکلات تیره به میزان قابل توجهی جریان خون در شریان ها را تسهیل می کند و این تاثیر به مدت هشت ساعت ادامه دارد.نمونه های خون این افراد نیز نشان می داد که شکلات فعالیت های پلاکت ها را تقریبا نصف می کند.میزان آنتی اکسیدان نیز پس از دو ساعت درحد زیادی افزایش یافت.ولی شکلات سفید تاثیری بر سلول های دیواره شریان ها، پلاکت ها و سطح آنتی اکسیدان نمی گذارد.دانشوران معتقدند که عامل اصلی وجود مقدار زیاد آنتی اکسیدان در شکلات تیره، درصد بالای کاکائواست. میزان آنتی اکسیدان در هرگرم شکلات، از سایر خوراکی ها و نوشیدنی ها، مانند شراب قرمزو چای سبزکه دارای مواد دیگری هستند بیشتر است.

کشف ژن تعیین کننده رنگ پوست انسان

 

ژن مربوط به تغییر رنگ پوست انسان ها با نام SLC24a5 شناسایی شد. محققان دانشگاه پنسیلوانیا می گویند: در سلول هر فرد ، رنگ قهوه ای و سیاه و تغییرات آن در سلولهای انسان باعث فرم گیری اولین لایه رنگ پوست می شود. به این معنا اگر ژن پروتئینی تغییرات کمتری داشته باشد ، پوست به رنگ سیاه و در غیر این صورت ، به رنگ روشن تمایل پیدا می کند.
کشف این مطلب که به طور اتفاقی روی ژن پوست نوعی ماهی آب شیرین به نام زبرا (
Zebra) به دست آمده ، ثابت می کند ژن به دست آمده دارای همان خواص تغییرات رنگ در پوست انسان است.
تاکنون تصور می شد برای تعیین رنگ پوست انسان ها ژنهای متفاوتی وجود دارند اما با کشف ژن
SLC24a5 محققان دریافتند تغییرات رنگ پوست حتی رنگ چشم و مو از این ژن نشات می گیرد. البته تاثیرات آب و هوایی در مناطق جغرافیایی کره زمین نیز روی پوست انسان تاثیر بسیار دارد چرا که در قاره آفریقا به علت وجود گرمای شدید اشعه خورشید این ژنها تمایل کمتری به تغییر دارند و رنگ پوست آنها سیاه باقی می ماند و همچنین ملتهای آسیایی و اروپای شرقی به علت وجود مناطق جغرافیایی بهتر و ژن رنگی آنها به پوست روشن تر تمایل دارد.

داستان یک استخوان دردناک

 

استخوان

 

همه ما کمابیش با کلمه آرتروز آشنا هستیم و اگر خودمان هم آثار دردناک این بیماری را تحمل نکرده باشیم ، حتما در اطرافیانمان نشانه های آن را دیده ایم. درد در مفاصل استخوانی ، از شایع ترین بیماری هایی است که معمولا با بالا رفتن سن افراد، اجتناب ناپذیر می شود.تا جایی که در سنین بالا تقریبا نمی توان کسی را یافت که از درد مفاصل ننالد. شاید به همین علت است که آرتروز، همچنان موضوع تحقیقات بسیاری از محققان قرار دارد و هر روزه با پیشرفت علم ، راه رسیدن به درمان قطعی آن نزدیک و نزدیک تر می شود.با هم نگاهی داریم به این بیماری و پیشرفت های اخیر پژوهشگران برای رسیدن به انتهای این راه.آرتروز یک بیماری مفصلی است که در آن غضروف مفصلی با آسیب دیدن تخریب می شود و با تغییرات استخوان نزدیک مفصل ، برجستگی های کوچک استخوانی به نام استئوفیت در اطراف مفصل به وجود می آید.به همین دلیل بعضی مردم به این بیماری ساییدگی مفصل هم می گویند. نام دیگر آرتروز، استئوآرتریت است. آرتروز شایع ترین بیماری مفصلی است. این بیماری هم مردان و هم زنان را مبتلا می کند.آرتریت در دهه دوم و سوم زندگی شروع می شود و در 70سالگی همه افراد کمابیش دچار این بیماری می شوند. در 40سالگی تقریبا همه افراد جامعه تغییرات آرتروز را در مفاصل خود دارند، ولی بیشتر آنها علامت خاصی احساس نمی کنند و تعداد نسبتا کمی دچار علائم آرتروز هستند. ادامه مطلب ...